Uit de familie

Speurtocht (40)

Vertrokken in het jaar 1389 in Brugge, waar de - algemeen aanvaarde - oudste vermelding van een reizwaarddans(?) gevonden is, hebben we ondertussen een periode van zo'n 54 jaar onderzocht, waarbij wij een 14tal plaatsen konden lokalizeren waar zwaarddansers of optraden of vandaan kwamen. Buiten de steden Aalst en Dendermonde lagen al deze lokaliteiten in de huidige provinsie West-Vlaanderen. Wij ekserpeerden daarvoor een zestien teksten uit de stadsrekeningen.

Snollen wij verder in de ons bekende gegevens dan komen wij nu voor het eerst terecht in het buitenland. En wel in het huidige Duitsland. Hier vinden wij de eerste betrouwbare vermelding over het voorkomen van de reizwaarddans buiten onze gewesten.

Wij schrijven het jaar 1446. In het Shigt-Bôk der Stad Brunswyk (Kroniek van de stad Braunschweig) komt er een lange tekst voor, waaruit wij menen te mogen begrijpen, dat erin het voornoemde jaar nogal wat ontevredenheid heerste in de stad. Ontevredenheid omwille van de burgemeesters (die tot eenzelfde familie behoorden, wat normaal niet toegestaan was); ontevredenheid omwille van de hoge bierprijs, enz...
Met de vastenavond komen gezellen van enkele gilden met een spel (lach) naar voren en dansen in de stad. Daarbij droegen ze op het hoofd slogans, die blijkbaar niet in de smaak vielen van de gezellen van het smedenambacht noch in deze van de gezellen van het schoenmakersgild. Zij gingen de dansers opwachten en waren van plan hen eens duchtig af te rossen. De gildemeesters van beide gilden konden dit echter verhinderen en kalmeerden hun gezellen.

Dat was evenwel niet naar de zin van iedereen en er was nogal wat overleg nodig om de gemoederen te kalmeren. Maar uiteindelijk besloten smeden- en schoenmakersgezellen "den swertreygen treden tosarnede" (de reizwaarddans tesamen uit te voeren)...

De Raad vreesde echter dat dat tot ene "blotstorting" zou leiden en vroeg de smids- en schoenmakersgezellen de reidans ditmaal achterwege te laten. De gezellen luisterden hiernaar en voerden dat jaar hun dans niet uit...
Het verhaal is niet altijd even duidelijk, maar vaststaat dat het om het nalaten van een "swertreygen" gaat, die blijkbaar in eerdere jaren door de gezellen van het smeden- en schoenmakersgilde (afzonderlijk) werd uitgevoerd. Dus de reizwaarddans bestond in Braunschweig (in 't Nederlands: Bronswijk) reeds voor 1446.

Interessant is het gebruik van het woord "reygen". Dit brengt ons dichter bij het vermoeden, dat het hier wel degelijk om vermeldingen van reizwaarddansen gaat.

Voor het eerst noteren wij ook dat de dans wordt uitgevoerd door gezellen van een gilde. In Brugge vernamen wij enkele keren dat het de "sciplieden" waren die met zwaarden speelden, echter zonder spesifieke verwijzing naar gezellen of een gilde.

Een vraag die open blijft is of de andere gildegezellen, die de smeden en schoenmakers in het harnas joegen en die in de stad dansten, daarbij ook een rei(zwaard)dans uitvoerden. De tekst geeft daarover geen uitsluitsel.

Wij haalden de gegevens uit: Die Chroniken der niedersächsischen Städte: Braunschweig , Deel 2, Leipzig , 1880. Kopies werden ons bezorgd door Steve Corrsin, waarvoor onze hartelijkste dank. In zijn Sword Dancing in Europe : A History (1997) begaat Corrsin wel een foutje wanneer hij stelt: "But in the end, the "smiths'boys and the schoemakers' boys... danced the sword dance together."" (p.38) . Blijkbaar niet ver genoeg gelezen, want zoals hoger gezegd werd achteraf besloten de dans dat jaar niet uit te voeren


Koppen tellen + oefenstonde oktober

Wij waren met zijn twintigen die donderdag 28 september: Gert en Jeroen Biesmans, Joris Brijs, Frank Claes, Wim Deroo, Marc Dewachter, Marc Gerené, Arvid en Marc Hanssens, Rudi Jacobs, Jan Michiels, Stefaan Praet, Herman Suetens, Pierre Timmerman, Renaat Van Craenenbroeck, Joris Van Loon, Koen Van Reeth, Mon en Roel Westers en onze nieuweling: Jeroen De Bie.

Vier waren verontschuldigd: Ludo Heylen (op reis), Edwin en Brendan Walsh en Wim Van Loon. Van drie aangekondigde nieuwelingen geen spoor te zien... Zij krijgen een laatste kans op de volgende oefenstonde. Anders: een jaartje uitstellen.

Er werd vlot geoefend en Koen Van Reeth en Joris Van Loon stonden hun mannetje als voordanser. Jeroen De Bie op nummer vier deed het belange niet slecht.

Volgende oefenstonde gaat door op donderdag 26 oktober 2000. In de Aalmoezenierstraat van 20 tot 22 uur. Aanwezigheid vereist van: Tom Blancke, Gert en Jeroen Biesmans, Joris Brijs, Jeroen De Bie, Marc Gerené, Rudi Jacobs, Jan Michiels, Joris en Wim Van Loon, Koen Van Reeth, Roel Westers. De anderen zijn vrij. Wie van de uitverkorenen om een ernstige reden niet aanwezig kan zijn verwittigt of Marc Hanssens op (03) 455 96 91 of Marc Dewachter op (0476) 95 43 06. En a.u.b. niet wachten tot op het laatste moment


Lidgeld + kleine vergoeding

Lidgeld nog niet in orde? Hoe is het mogelijk! Zeker geld vergeten mee te nemen bij het Koppen Tellen. Regel dan vlug uw 1000 bef als zwaarddanser of uw 2000 bef als dinsdagdanser op rekening 402-6169591-97 van Dansgroep Lange Wapper.

Met deze durven wij ook vragen aan al diegenen die 't Zweertdanserke regelmatig ontvangen zonder groepslid te zijn om een kleine bijdrage te storten als ergoeding voor onze portkoster. Bedankt op voorhand!

Danstechniek

Dat Renaat een spesialist is op het gebied van het aanleren van de danstechnieken van de negentiende-eeuwse volkse paardans zal zo stillekesaan wel iedereen bekend zijn.Dat het heel moeilijk is een plaatsje te bemachtigen op één van zijn worksjops is misschien minder geweten. Daarom vinden wij het belangrijk, dat hij bereid is om voor Lange Wapper een viertal avonden te besteden aan het aanleren van deze danstechnieken.

De dinsdagse oefenstonden verlopen de laatste tijd erg plezierig en er is een goeie, gezellige sfeer. Af en toe duiken nieuwe gezichten op. Met het sisteem van een half uurtje vroeger te beginnen kunnen hen wel enkele begrippen bijgebracht worden, maar soms is het heel moeilijk wanneer de aanwezige dansers van zeer verschillend nivo zijn. Vooral voor de beginnelingen is het noodzakelijk hen eerst en vooral algemene begrippen inzake houding, draaitechniek en dergelijke bij te brengen. Maar intussen houdt men zich niet bezig met de anderen. Daarom werd er besloten vier ekstra avonden in te richten op donderdag van 20 tot 22.30 u. En wel op 19 oktober (schottisj), 9 november (wals), 14 desember (mazurka) en 18 januari (mazurka/ polka). Wij verwachten daarop mensen die werkelijk geïnteresseerd om goed te willen leren dansen. Het is geen "open-deur dag"! Wel zijn geïnteresseerde buitenstaanders welkom. Maar terwijl het voor ieder die zijn Lange-Wapper-lidgeld betaald heeft gratis is, betalen zij 300 bef per avond en per persoon.
Wilt ge meer hierover vernemen? Bel of faks dan op (061) 65 63 82 of E-mail: renaat.van.craenenbroeck@skynet.be

Kalender

Redaktie

Renaat Van Craenenbroeck
Rue Pairée 76
6890 Libin-Bas
Tel: 061 - 65 63 82
- - -
Mark van Orshoven
Stierstraat 34
2018 Antwerpen
Tel: 03 - 235 29 98

de dansgroep - de zwaarddans - Renaat Van Craenenbroeck

inhoudstafel - hoofdmenu