Lapsus in 104
Wij hebben er weer eens neffen geslagen! Jan Michiels (12) vond het best plezant dat wij hem over het hoofd gezien hebben (hoe is het mogelijk?)... Hij prijkt nochtans in volle glorie, overduidelijk zichtbaar, verdorie in het midden van de foto en wij vernoemen hem bij de afwezigen! Hetzelfde geldt voor onze sympatieke buitenlandse student Brendan Walsh (11), die boven Jan uit prijkt. Blijkbaar kommuniseert onze kompjoeter niet met de nummers 11 en 12. Wij zullen hem eens onder handen moeten nemen!!!
Goathland
Lange Wapper is op 15 januari 2000 uitgenodigd in Goathland, een deelgemeente van Whitby - North-Yorkshire. De zwaarddansgroep Goathland Plough Stots (of beter in het plaatselijk dialekt: Good'lan Pleeaf Stods), die in 1993 hun zeventigjarige revival vierden!, willen in het kader van de Milleniumgekte een speciale gebeurtenis maken van hun jaarlijkse outing. En daarom nodigden zij Lange Wapper en Sallyport uit. Van Lange Wapper wordt verwacht dat wij de zwaarddans een viertal keren uitvoeren op verschillende plaatsen in het dorpje en dat we 's avonds deelnemen aan het "social event' (lees: eten). Maar wie zijn die Pleeaf Stods eigenlijk? En wat doen zij?
De naam hebben de zwaarddansers eigenlijk ontleend aan een andere traditie: het rondgaan met de ploeg op Plough Monday, dat is de eerste maandag na Driekoningen (onze Verloren Maandag, de dag dat wij in Antwerpen worstenbrood eten). Na de zegening van de ploeg in de kerk (vruchtbaarheidsgebruik) ging men er mee van huis tot huis en men vroeg een penning, aanvankelijk om de Plough Lights te bekostigen, later om de deelnemers een flinke, wel overgoten, maaltijd te bezorgen. Stod betekent: trekos, het beest, dat traditioneel voor de ploeg werd gespannen. In Goathland maakten de zwaarddansers deel uit van deze rondgang. Maar het zwaarddansgebeuren is zich in de loop van de jaren gaan afsplitsen van de eigenlijke viering. Plough Monday wordt nog in de kerk gevierd; de zwaarddans heeft zich naar één van de dichtstbije zaterdagen verplaatst. De Goathlandse zwaarddansers bewaren in hun lokaal nog wel een klein replica van een ploeg, waarmee ze af en toe naar buiten komen. Zo blijft de herinnering aan de vroegere binding levendig. Kledij en zwaarden (zij hadden in 1987 twee sets plus een stel houten oefenzwaarden) worden In de Old Library, het lokaal van de groep, bewaard. De kledij: een ongelofelijke kombinatie van roze en lichtblauw als tuniek gedragen boven een donkerkleurige broek met een rode streep. Van de kleuren wordt beweerd, dat ze de twee voornaamste politieke partijen van het dorpje vertegenwoordigen. En dat was dan een slimmigheidje van de dansers: om veel geld los te krijgen dansten ze voor ieder huis in de kleur, die de politieke gezindheid van de huisbewoner weergaf. Ge moet er maar op komen... Wat we hier schrijven werd ons voor waar verteld, maar zelf konstateerden we, dat dit verhaal geenszins met de waarheid strookt. Hoe dan ook, het is goed gevonden.
De stof voor de tunieken werd in 1987 speciaal gezamelijk aangekocht en speciaal gekleurd. Intussen zijn er echter al heel wat kleurverschillen opgedoken. Maar daar stoort men zich niet aan. Roze en blauw dansen rustig gemengd en toppunt van al: de muzikanten heeft men in een gemengd roos én blauw pakje gestopt!
Op zaterdagmorgen, rond tien uur trekken twee, soms drie, groepen van zes dansers in optocht van de Old Library naar de `dorpsplaats': de plaats voor de enige twee winkels van het dorp. Bij de dansers horen enkele muzikanten, een vaandeldrager, een nar en soms een 'Betty", een als vrouw geklede man. Alle groepen samen voeren voor de winkels dan de eerste dans uit. Het is meestal de volledige versie. De Goathland dans heeft namelijk vijf figuren: tussen de figuren wordt de dans even onderbroken. Alleen hier en in Beck Hole worden alle figuren uitgevoerd.
Na deze start trekken de groepen in diverse richtingen het dorp in. Zij houden haft voor de huizen, bellen aan, voeren één of meerdere figuren van de dans uit en worden daarvoor meestal vergoed met een stevige dronk en met wat geld. Het geld dat wordt omgehaald wordt nu meestal overgemaakt aan één of andere sociale vereniging. Soms worden ze naar binnen gevraagd om een beetje te bekomen van de kou. In de loop van de namiddag, rond 18 uur, vinden alle groepen elkaar terug in Beck Hole, een minuskuul gehuchtje op een drietal kilometer van Goathland. De piepkleine pub zit dan vol simpatizanten, die wachten op de laatste dans. Veel plaats is er niet in Beck Hole en de dansers hebben al heel wat binnen! Zo is het elk jaar de vraag of de laatste dans wel zal lukken...
De dag wordt afgesloten met een gezamelijke maaltijd, waarop destijds de dorpsnotabelen werden uitgenodigd.
Vroeger werd de dans aangeleerd op de lagere school van het dorpje aan heel de mannelijke dorpsjeugd. De school is nu echter niet meer... Toch worden nog steeds tijdens de rondgang de dansers regelmatig afgewisseld, zodat het werk op de boerderij kan doorgaan...
Wij leerden Goathland kennen in 1987, dank zij Trevor Store. In 1993 nodigden wij hen uit naar Antwerpen om te dansen met Halfvasten. Zij bezorgden ons een tegenuitnodiging met Sinksen 1994 en in 1996 waren wij bij hen te gast tijdens het Zwaarddansfestival in Scarborough.
Voor wie dit keer mee gaat, even volgende tip: het kan half januari verdomd koud zijn in Goathland!!! Ik was er al een keertje dat er 20 centimeter sneeuw lag, maar ook dit jaar, al scheen er een lieflijk zonnetje, scheerde een koude wind over de vlakte. Een wind, die de toeschouwers na enkele minuten de warme pub injoeg! Daarom vergeet geen warme dingen te voorzien onder uw kledij... Het is welicht geen lukse handschoenen te voorzien (voor 1 keer!) want een kwartiertje een ijzeren zwaardeinde vasthouden als het vriest zou wel eens problemen kunnen opleveren
Wellicht krijgen we ook de kans om in Goathland enkele leden van het team van Flamborough te ontmoeten. Wij hebben hen uitgenodigd op onze nummer 31. Zij zijn razend entoeziast. Een gelegenheid om kennis te maken! Over hun dans meer in het volgende `t Zweertdanserke. (RVC)
Een eigen print
Toen we eraan dachten 30 jaar zwaarddans met de nodige luister te vieren bracht Renaat de idee naar voren om een prent te laten aanmaken, naar het voorbeeld van Grenoside en Handsworth. Er werden kortakten gelegd met Engeland om te zien wat ons dat zou kosten. Maar alles bleek nogal omslachtig en duur. En toen kwam Marc Hanssens op de proppen met zijn vriend Herman DiIs. Deze 28jarige, afkomstig van Merksem, woont al geruime tijd in Antwerpen, niet zo ver van de ons wel bekende Aalmoezeniersstraat. Herman is een natuurtalent op het gebied van tekenen en musiceren (zowel instrumentaal als vokaal). Het was dan ook logisch dat hij suksesvolle studies deed aan het Sint-Maria-Instituut in Antwerpen. Toch, en dit ondanks het voortdurend aansporen door vrienden en kennissen, wenst Herman zijn talenten en kennis niet te gebruiken op het professionele vlak. Hij werkte de afgelopen jaren wel enkele keren mee aan projekten in samenwerking met andere jonge Antwerpse kunstenaars met de bedoeling deze nieuwe generatie beter bekend te maken onder het publiek.
Onze vraag of hij een tekening wou maken voor ons jubileum boeide hem sterk. Hij aanvaardde de opdracht met veel plezier en werkte er met entoeziasme aan. Dat is merkbaar aan de prent! Kijk zelf maar even naar de voorpagina, waar we een eerder pover voorsmaakje van de aanblik hebben kunnen gaven. Herman wou geen geldelijke vergoeding voor zijn werk: hij deed het gewoon uit sympatie voor de groep. Wij hebben hem toch, binnen het kader van de financiële mogelijkheden van de groep enigszins kunnen vergoeden als blijk van waardering voor zijn werk en als tegemoetkoming in zijn kosten.
De meeste van onze dansers en tal van sympathizanten hebben zich reeds een genummerd eksemplaar aangeschaft. Er werden er ook al geschonken aan vrienden en kennissen. Wie er nog geen heeft passe daar snel een mouw aan en kope zijn eksemplaar bij Marc Hanssens (tel 03-455 96 91). Of hebt ge nog een origineel nieuwjaarsgeschenk met een goede verhouding prijs/kwaliteit nodig? Of een geschenkje voor een gastfamilie? Steun de groep op een makkelijke manier en bestel enkele eksemplaren. Ze kosten slechts 500 frankskes (12.39 Euro) per stuk en wilt het helemaal bont maken, dan bestelt ge de prent met kader en al voor de luttele prijs van 1000 Bef (24.79 Euro).
Laat eens zien dat ge de groep een warm hart toedraagt en bestel nu! (MH)
Sentjes! Sentjes!
Enkele zwaarddansers zijn nog altijd niet in orde met hun bijdrage voor 1999/2000! Was de afspraak niet, dat de lidgelden zouden geregeld zijn eind september? Zijn het altijd dezelfden die op zich laten wachten en die moeilijk van 'afgaan' zijn? Kom, zijt ge in het bovenstaande geval, bel dan vlug Lieve Van Velthoven (03-3216184) of Joris Brijs (03-235 46 48) en spreek met hen af hoe ge u in regel stelt. Bedankt (aan allen die al betaald hebben!)! (RVC)
Novemberoefening!
Wie verwacht Marc Dewachter ditmaal? Vooral diegenen die januari meegaan naar Goathland. Naast hemzelf worden verwacht: Gert Biesmans, Tom Blancke, Frank Claes, Wim Deroo, Arvid en Marc Hanssens, Ludo Heylen, Rudi Jacobs, Jan Michiels, Herman Suetens, Renaat Van Craenenbroeck, Joris en Wim Van Loon, Koen Van Reeth in Marek Van Orshoven. Als altijd Aalmoezeniersstraat 66 - 20.30 uur - DONDERDAG 25 NOVEMBER - zonder pardon! (MDW)
Trek je T-shirt aan!
Wie aandachtig `t Zweertdanserke leest of luistert naar de dinsdagse Gazet heeft al gemerkt dat Lange Wapper met de regelmaat van een klok wordt uitgenodigd in binnen- en buitenland. Lange Wapper heeft een zeer goede faam. En dat niet alleen in het zwaarddanswereldje... Recent nam nog een Morrisgroep uit Sheffield kontakt op om een uitwisseling tot stand te brengen. Onze dansen worden op dit moment ruim verspreid in de volkskunstfederatie VVKB. Wij mogen dus met een gerust hart fier zijn te behoren tot de Lange-Wapperbende!!! En die fierheid mogen wij ook naar buiten toe laten zien! Daarom: schaf de Lange Wapper T-shirts aan en draag ze! Marc Hanssens (03-455 96 91) heeft er nog voldoende in voorraad. En ze kosten slechts een bagatelletje voor een degelijke kwaliteit: 250 frank (6,20 Euro). Voor verzamelaars zijn er zelfs nog enkele eksemplaren van de vorige editie beschikbaar. Overigens is het misschien ook geen slecht idee om het te gebruiken als geschenk bij een gastgezin, als ge een prent te duur vindt... Of een verrassingskadootje met Nieuwjaar! Why not? (MH)
Redaktie
Renaat Van Craenenbroeck
Rue Pairée 76
6890 Libin-Bas
Tel: 061 - 65 63 82
- - -
Mark van Orshoven
Stierstraat 34
2018 Antwerpen
Tel: 03 - 235 29 98